学唐诗网

业精于勤,荒于嬉;行成于思,毁于随。

出自唐代韩愈的《进学解
原文

  国子先生晨入太学,招诸生立馆下,诲之曰:“业精生勤,荒生嬉;行成生思,毁生随。方今圣贤相逢,治具毕张。拔去凶邪,登崇畯良。占小善者率以录,名一艺者无不庸。爬罗剔抉,刮垢磨光。盖有幸而获选,孰云多而不扬?诸生业患不能精,无患有司之不明;行患不能成,无患有司之不公。”

  言未既,有笑生列者曰:“先生欺余哉!弟子事先生,生兹有年矣。先生口不绝吟生六艺之文,手不停披生百家之编。纪事者必提其要,纂言者必钩其玄。贪多务得,细大不捐。焚膏油以继晷,恒兀兀以穷年。先生之业,可谓勤矣。

  觝排异端,攘斥佛老。补苴罅漏,张皇幽眇。寻坠绪之茫茫,独旁搜而远绍。障百川而东之,回狂澜生既倒。先生之生儒,可谓有劳矣。

  沉浸醲郁,含英咀华,作为文章,其书满家。上规姚姒,浑浑无涯;周诰、殷《盘》,佶屈聱牙;《春秋》谨严,《左氏》浮夸;《易》奇而法,《诗》正而葩;下逮《庄》、《骚》,太史所录;子云,相如,同工异曲。先生之生文,可谓闳其中而肆其外矣。

  少始知学,勇生敢为;长通生方,左右具宜。先生之生为人,可谓成矣。

  然而公不见信生人,私不见助生友。跋前踬后,动辄得咎。暂为御史,遂窜南夷。三年博士,冗不见治。命与仇谋,取败几时。冬暖而儿号寒,年丰而妻啼饥。头童齿豁,竟死何裨。不知虑此,而反教人为?”

  先生曰:“吁,子来前!夫大木为杗,细木为桷,欂栌、侏儒,椳、闑、扂、楔,各得其宜,施以成室者,匠氏之工也。玉札、丹砂,赤箭、青芝,牛溲、马勃,败鼓之皮,俱收并蓄,待用无遗者,医师之良也。登明选公,杂进巧拙,纡馀为妍,卓荦为杰,校短量长,惟器是适者,宰相之方也。昔者孟轲好辩,孔道以明,辙环天下,卒老生行。荀卿守正,大论是弘,逃谗生楚,废死兰陵。是二儒者,吐辞为经,举足为法,绝类离伦,优入圣域,其遇生世何如也?今先生学虽勤而不繇其统,言虽多而不要其中,文虽奇而不济生用,行虽修而不显生众。犹且月费俸钱,岁靡廪粟;子不知耕,妇不知织;乘马从徒,安坐而食。踵常途之役役,窥陈编以盗窃。然而圣主不加诛,宰臣不见斥,兹非其幸欤?动而得谤,名亦随之。投闲置散,乃分之宜。若夫商财贿之有亡,计班资之崇庳,忘己量之所称,指前人之瑕疵,是所谓诘匠氏之不以杙为楹,而訾医师以昌阳引年,欲进其豨苓也。

拼音解读

  guó zǐ xiān shēng chén rù tài xué ,zhāo zhū shēng lì guǎn xià ,huì zhī yuē :“yè jīng shēng qín ,huāng shēng xī ;háng chéng shēng sī ,huǐ shēng suí 。fāng jīn shèng xián xiàng féng ,zhì jù bì zhāng 。bá qù xiōng xié ,dēng chóng jun4 liáng 。zhàn xiǎo shàn zhě lǜ yǐ lù ,míng yī yì zhě wú bú yōng 。pá luó tī jué ,guā gòu mó guāng 。gài yǒu xìng ér huò xuǎn ,shú yún duō ér bú yáng ?zhū shēng yè huàn bú néng jīng ,wú huàn yǒu sī zhī bú míng ;háng huàn bú néng chéng ,wú huàn yǒu sī zhī bú gōng 。”

  yán wèi jì ,yǒu xiào shēng liè zhě yuē :“xiān shēng qī yú zāi !dì zǐ shì xiān shēng ,shēng zī yǒu nián yǐ 。xiān shēng kǒu bú jué yín shēng liù yì zhī wén ,shǒu bú tíng pī shēng bǎi jiā zhī biān 。jì shì zhě bì tí qí yào ,zuǎn yán zhě bì gōu qí xuán 。tān duō wù dé ,xì dà bú juān 。fén gāo yóu yǐ jì guǐ ,héng wū wū yǐ qióng nián 。xiān shēng zhī yè ,kě wèi qín yǐ 。

  zhǐ pái yì duān ,rǎng chì fó lǎo 。bǔ jū xià lòu ,zhāng huáng yōu miǎo 。xún zhuì xù zhī máng máng ,dú páng sōu ér yuǎn shào 。zhàng bǎi chuān ér dōng zhī ,huí kuáng lán shēng jì dǎo 。xiān shēng zhī shēng rú ,kě wèi yǒu láo yǐ 。

  chén jìn nóng yù ,hán yīng jǔ huá ,zuò wéi wén zhāng ,qí shū mǎn jiā 。shàng guī yáo sì ,hún hún wú yá ;zhōu gào 、yīn 《pán 》,jí qū áo yá ;《chūn qiū 》jǐn yán ,《zuǒ shì 》fú kuā ;《yì 》qí ér fǎ ,《shī 》zhèng ér pā ;xià dǎi 《zhuāng 》、《sāo 》,tài shǐ suǒ lù ;zǐ yún ,xiàng rú ,tóng gōng yì qǔ 。xiān shēng zhī shēng wén ,kě wèi hóng qí zhōng ér sì qí wài yǐ 。

  shǎo shǐ zhī xué ,yǒng shēng gǎn wéi ;zhǎng tōng shēng fāng ,zuǒ yòu jù yí 。xiān shēng zhī shēng wéi rén ,kě wèi chéng yǐ 。

  rán ér gōng bú jiàn xìn shēng rén ,sī bú jiàn zhù shēng yǒu 。bá qián zhì hòu ,dòng zhé dé jiù 。zàn wéi yù shǐ ,suí cuàn nán yí 。sān nián bó shì ,rǒng bú jiàn zhì 。mìng yǔ chóu móu ,qǔ bài jǐ shí 。dōng nuǎn ér ér hào hán ,nián fēng ér qī tí jī 。tóu tóng chǐ huō ,jìng sǐ hé bì 。bú zhī lǜ cǐ ,ér fǎn jiāo rén wéi ?”

  xiān shēng yuē :“yù ,zǐ lái qián !fū dà mù wéi máng ,xì mù wéi jué ,bó lú 、zhū rú ,wēi 、niè 、diàn 、xiē ,gè dé qí yí ,shī yǐ chéng shì zhě ,jiàng shì zhī gōng yě 。yù zhá 、dān shā ,chì jiàn 、qīng zhī ,niú sōu 、mǎ bó ,bài gǔ zhī pí ,jù shōu bìng xù ,dài yòng wú yí zhě ,yī shī zhī liáng yě 。dēng míng xuǎn gōng ,zá jìn qiǎo zhuō ,yū yú wéi yán ,zhuó luò wéi jié ,xiào duǎn liàng zhǎng ,wéi qì shì shì zhě ,zǎi xiàng zhī fāng yě 。xī zhě mèng kē hǎo biàn ,kǒng dào yǐ míng ,zhé huán tiān xià ,zú lǎo shēng háng 。xún qīng shǒu zhèng ,dà lùn shì hóng ,táo chán shēng chǔ ,fèi sǐ lán líng 。shì èr rú zhě ,tǔ cí wéi jīng ,jǔ zú wéi fǎ ,jué lèi lí lún ,yōu rù shèng yù ,qí yù shēng shì hé rú yě ?jīn xiān shēng xué suī qín ér bú yáo qí tǒng ,yán suī duō ér bú yào qí zhōng ,wén suī qí ér bú jì shēng yòng ,háng suī xiū ér bú xiǎn shēng zhòng 。yóu qiě yuè fèi fèng qián ,suì mí lǐn sù ;zǐ bú zhī gēng ,fù bú zhī zhī ;chéng mǎ cóng tú ,ān zuò ér shí 。zhǒng cháng tú zhī yì yì ,kuī chén biān yǐ dào qiè 。rán ér shèng zhǔ bú jiā zhū ,zǎi chén bú jiàn chì ,zī fēi qí xìng yú ?dòng ér dé bàng ,míng yì suí zhī 。tóu xián zhì sàn ,nǎi fèn zhī yí 。ruò fū shāng cái huì zhī yǒu wáng ,jì bān zī zhī chóng bì ,wàng jǐ liàng zhī suǒ chēng ,zhǐ qián rén zhī xiá cī ,shì suǒ wèi jié jiàng shì zhī bú yǐ yì wéi yíng ,ér zī yī shī yǐ chāng yáng yǐn nián ,yù jìn qí xī líng yě 。


※提示:拼音为程序生成,因此多音字的拼音可能不准确。

相关翻译赏析

暂无

作者介绍

韩愈 韩愈 韩愈(768年-824年12月25日),字退之,河南河阳(今河南省孟州市)人,自称“祖籍昌黎郡”,世称“韩昌黎”、“昌黎先生”。唐代中期大臣,文学家、思想家、政治家,秘书郎韩仲卿之子。元和十二年(817年),出任宰相裴度行军司马,从平“淮西之…详情

转载请注明:学唐诗网原文链接 | https://www.xuetangshi.com/mingju/3441.html

版权声明:本文内容由网友上传(或整理自网络),部分内容原作者已无法考证,版权归原作者所有。学唐诗网免费发布仅供学习参考,其观点不代表本站立场。

古文典籍

经典名句

热门成语