学唐诗网

训俭示康

宋代司马光 关键词:家训 道理
训俭示康原文

  吾本寒家,世以清白相承。吾性不喜华靡,自为乳儿,长者加以金银华美之服,辄羞赧弃去之。二十忝科名,闻喜宴独不戴花。同年曰:“君赐不可违也。”乃簪一花。平生衣取蔽寒,食取充腹;亦不敢服垢弊以矫俗干名,但顺吾性而已。众人皆以奢靡为荣,吾心独以俭素为美。人皆嗤吾固陋,吾不以为病。应之曰:“孔子称‘与其不逊也宁固。’又曰‘以约失之者鲜矣。’又曰‘士志于道,而耻恶衣恶食者,未足与议也。’古人以俭为美德,今人乃以俭相诟病。嘻,异哉!”

  近岁风俗尤为侈靡,走卒类士服,农夫蹑丝履。吾记天圣中,先公为群牧判官,客至未尝不置酒,或三行、五行,多不过七行。酒酤于市,果止于梨、栗、枣、柿之类;肴止于脯、醢、菜羹,器用瓷、漆。当时士大夫家皆然,人不相非也。会数而礼勤,物薄而情厚。近日士大夫家,酒非内法,果、肴非远方珍异,食非多品,器皿非满案,不敢会宾友,常量月营聚,然后敢发书。苟或不然,人争非之,以为鄙吝。故不随俗靡者,盖鲜矣。嗟乎!风俗颓弊如是,居位者虽不能禁,忍助之乎!

  又闻昔李文靖公为相,治居第于封丘门内,厅事前仅容旋马,或言其太隘。公笑曰:“居第当传子孙,此为宰相厅事诚隘,为太祝奉礼厅事已宽矣。”参政鲁公为谏官,真宗遣使急召之,得于酒家,既入,问其所来,以实对。上曰:“卿为清望官,奈何饮于酒肆?”对曰:“臣家贫,客至无器皿、肴、果,故就酒家觞之。”上以无隐,益重之。张文节为相,自奉养如为河阳掌书记时,所亲或规之曰:“公今受俸不少,而自奉若此。公虽自信清约,外人颇有公孙布被之讥。公宜少从众。”公叹曰:“吾今日之俸,虽举家锦衣玉食,何患不能?顾人之常情,由俭入奢易,由奢入俭难。吾今日之俸岂能常有?身岂能常存?一旦异于今日,家人习奢已久,不能顿俭,必致失所。岂若吾居位、去位、身存、身亡,常如一日乎?”呜呼!大贤之深谋远虑,岂庸人所及哉!

  御孙曰:“俭,德之共也;侈,恶之大也。”共,同也;言有德者皆由俭来也。夫俭则寡欲,君子寡欲,则不役于物,可以直道而行;小人寡欲,则能谨身节用,远罪丰家。故曰:“俭,德之共也。”侈则多欲。君子多欲则贪慕富贵,枉道速祸;小人多欲则多求妄用,败家丧身;是以居官必贿,居乡必盗。故曰:“侈,恶之大也。”

  昔正考父饘粥以糊口,孟僖子知其后必有达人。季文子相三君,妾不衣帛,马不食粟,君子以为忠。管仲镂簋朱纮,山节藻棁,孔子鄙其小器。公叔文子享卫灵公,史鰌知其及祸;及戌,果以富得罪出亡。何曾日食万钱,至孙以骄溢倾家。石崇以奢靡夸人,卒以此死东市。近世寇莱公豪侈冠一时,然以功业大,人莫之非,子孙习其家风,今多穷困。其余以俭立名,以侈自败者多矣,不可遍数,聊举数人以训汝。汝非徒身当服行,当以训汝子孙,使知前辈之风俗云。

训俭示康拼音解读

  wú běn hán jiā ,shì yǐ qīng bái xiàng chéng 。wú xìng bú xǐ huá mí ,zì wéi rǔ ér ,zhǎng zhě jiā yǐ jīn yín huá měi zhī fú ,zhé xiū nǎn qì qù zhī 。èr shí tiǎn kē míng ,wén xǐ yàn dú bú dài huā 。tóng nián yuē :“jun1 cì bú kě wéi yě 。”nǎi zān yī huā 。píng shēng yī qǔ bì hán ,shí qǔ chōng fù ;yì bú gǎn fú gòu bì yǐ jiǎo sú gàn míng ,dàn shùn wú xìng ér yǐ 。zhòng rén jiē yǐ shē mí wéi róng ,wú xīn dú yǐ jiǎn sù wéi měi 。rén jiē chī wú gù lòu ,wú bú yǐ wéi bìng 。yīng zhī yuē :“kǒng zǐ chēng ‘yǔ qí bú xùn yě níng gù 。’yòu yuē ‘yǐ yuē shī zhī zhě xiān yǐ 。’yòu yuē ‘shì zhì yú dào ,ér chǐ è yī è shí zhě ,wèi zú yǔ yì yě 。’gǔ rén yǐ jiǎn wéi měi dé ,jīn rén nǎi yǐ jiǎn xiàng gòu bìng 。xī ,yì zāi !”

  jìn suì fēng sú yóu wéi chǐ mí ,zǒu zú lèi shì fú ,nóng fū niè sī lǚ 。wú jì tiān shèng zhōng ,xiān gōng wéi qún mù pàn guān ,kè zhì wèi cháng bú zhì jiǔ ,huò sān háng 、wǔ háng ,duō bú guò qī háng 。jiǔ gū yú shì ,guǒ zhǐ yú lí 、lì 、zǎo 、shì zhī lèi ;yáo zhǐ yú pú 、hǎi 、cài gēng ,qì yòng cí 、qī 。dāng shí shì dà fū jiā jiē rán ,rén bú xiàng fēi yě 。huì shù ér lǐ qín ,wù báo ér qíng hòu 。jìn rì shì dà fū jiā ,jiǔ fēi nèi fǎ ,guǒ 、yáo fēi yuǎn fāng zhēn yì ,shí fēi duō pǐn ,qì mǐn fēi mǎn àn ,bú gǎn huì bīn yǒu ,cháng liàng yuè yíng jù ,rán hòu gǎn fā shū 。gǒu huò bú rán ,rén zhēng fēi zhī ,yǐ wéi bǐ lìn 。gù bú suí sú mí zhě ,gài xiān yǐ 。jiē hū !fēng sú tuí bì rú shì ,jū wèi zhě suī bú néng jìn ,rěn zhù zhī hū !

  yòu wén xī lǐ wén jìng gōng wéi xiàng ,zhì jū dì yú fēng qiū mén nèi ,tīng shì qián jǐn róng xuán mǎ ,huò yán qí tài ài 。gōng xiào yuē :“jū dì dāng chuán zǐ sūn ,cǐ wéi zǎi xiàng tīng shì chéng ài ,wéi tài zhù fèng lǐ tīng shì yǐ kuān yǐ 。”cān zhèng lǔ gōng wéi jiàn guān ,zhēn zōng qiǎn shǐ jí zhào zhī ,dé yú jiǔ jiā ,jì rù ,wèn qí suǒ lái ,yǐ shí duì 。shàng yuē :“qīng wéi qīng wàng guān ,nài hé yǐn yú jiǔ sì ?”duì yuē :“chén jiā pín ,kè zhì wú qì mǐn 、yáo 、guǒ ,gù jiù jiǔ jiā shāng zhī 。”shàng yǐ wú yǐn ,yì zhòng zhī 。zhāng wén jiē wéi xiàng ,zì fèng yǎng rú wéi hé yáng zhǎng shū jì shí ,suǒ qīn huò guī zhī yuē :“gōng jīn shòu fèng bú shǎo ,ér zì fèng ruò cǐ 。gōng suī zì xìn qīng yuē ,wài rén pō yǒu gōng sūn bù bèi zhī jī 。gōng yí shǎo cóng zhòng 。”gōng tàn yuē :“wú jīn rì zhī fèng ,suī jǔ jiā jǐn yī yù shí ,hé huàn bú néng ?gù rén zhī cháng qíng ,yóu jiǎn rù shē yì ,yóu shē rù jiǎn nán 。wú jīn rì zhī fèng qǐ néng cháng yǒu ?shēn qǐ néng cháng cún ?yī dàn yì yú jīn rì ,jiā rén xí shē yǐ jiǔ ,bú néng dùn jiǎn ,bì zhì shī suǒ 。qǐ ruò wú jū wèi 、qù wèi 、shēn cún 、shēn wáng ,cháng rú yī rì hū ?”wū hū !dà xián zhī shēn móu yuǎn lǜ ,qǐ yōng rén suǒ jí zāi !

  yù sūn yuē :“jiǎn ,dé zhī gòng yě ;chǐ ,è zhī dà yě 。”gòng ,tóng yě ;yán yǒu dé zhě jiē yóu jiǎn lái yě 。fū jiǎn zé guǎ yù ,jun1 zǐ guǎ yù ,zé bú yì yú wù ,kě yǐ zhí dào ér háng ;xiǎo rén guǎ yù ,zé néng jǐn shēn jiē yòng ,yuǎn zuì fēng jiā 。gù yuē :“jiǎn ,dé zhī gòng yě 。”chǐ zé duō yù 。jun1 zǐ duō yù zé tān mù fù guì ,wǎng dào sù huò ;xiǎo rén duō yù zé duō qiú wàng yòng ,bài jiā sàng shēn ;shì yǐ jū guān bì huì ,jū xiāng bì dào 。gù yuē :“chǐ ,è zhī dà yě 。”

  xī zhèng kǎo fù zhān zhōu yǐ hú kǒu ,mèng xī zǐ zhī qí hòu bì yǒu dá rén 。jì wén zǐ xiàng sān jun1 ,qiè bú yī bó ,mǎ bú shí sù ,jun1 zǐ yǐ wéi zhōng 。guǎn zhòng lòu guǐ zhū hóng ,shān jiē zǎo tuō ,kǒng zǐ bǐ qí xiǎo qì 。gōng shū wén zǐ xiǎng wèi líng gōng ,shǐ qiū zhī qí jí huò ;jí xū ,guǒ yǐ fù dé zuì chū wáng 。hé céng rì shí wàn qián ,zhì sūn yǐ jiāo yì qīng jiā 。shí chóng yǐ shē mí kuā rén ,zú yǐ cǐ sǐ dōng shì 。jìn shì kòu lái gōng háo chǐ guàn yī shí ,rán yǐ gōng yè dà ,rén mò zhī fēi ,zǐ sūn xí qí jiā fēng ,jīn duō qióng kùn 。qí yú yǐ jiǎn lì míng ,yǐ chǐ zì bài zhě duō yǐ ,bú kě biàn shù ,liáo jǔ shù rén yǐ xùn rǔ 。rǔ fēi tú shēn dāng fú háng ,dāng yǐ xùn rǔ zǐ sūn ,shǐ zhī qián bèi zhī fēng sú yún 。


※提示:拼音为程序生成,因此多音字的拼音可能不准确。

相关翻译赏析

训俭示康译文及注释

译文   我本来出身在卑微之家,世世代代以清廉的家风相互承袭。我生性不喜欢奢华浪费。从幼儿时起,长辈把金银饰品和华丽的服装加在我身上,总是感到羞愧而把它们抛弃掉。二十岁忝中科举,闻喜宴上独有我不戴花。同年中举…详情

作者介绍

司马光 司马光   司马光(1019年11月17日-1086年),字君实,号迂叟,陕州夏县(今山西夏县)涑水乡人,《宋史》,《辞海》等明确记载,世称涑水先生。生于河南省信阳市光山县。北宋史学家、文学家。历仕仁宗、英宗、神宗、哲宗四朝,卒赠太师、温国公,谥… 详情

转载请注明:学唐诗网原文链接 | https://www.xuetangshi.com/shici/62656.html

版权声明:本文内容由网友上传(或整理自网络),部分内容原作者已无法考证,版权归原作者所有。学唐诗网免费发布仅供学习参考,其观点不代表本站立场。

古文典籍

经典名句

热门成语